Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ
Ούτε τότε, ούτε τώρα φυσικά είναι ένα συνηθισμένο θύμα, αντιθέτως μέσα κι έξω από τις ταινίες η ταλαντούχα ηθοποιός σπάει στερεότυπα χάρη στην επαγγελματική της ζωή και τις προσωπικές της επιλογές. Αυτή τη φορά γίνεται θύτης.
Η νέα της ταινία που προβάλλεται και στις ελληνικές αίθουσες έχει τίτλο «Εκτός εαυτού» και αφηγείται τη διαδρομή μιας ευτυχισμένης γυναίκας από τη φιλήσυχη ζωή του νεοϋορκέζικου σπιτιού της, στα σκοτεινά σοκάκια της πόλης.
Η Φόστερ είναι η Ερικα, μια ραδιοφωνική παραγωγός που λατρεύει την πόλη και τον σύντροφό της, έως τη νύχτα που κάποιοι κατά τη διάρκεια μιας βόλτας θα τον σκοτώσουν. Ο πόνος και ο τρόμος γίνονται μανία για εκδίκηση, και... ιδού ο τιμωρός της νύχτας, ο θηλυκός Τσαρλς Μπρόνσον του πάλαι ποτέ «Εκτελεστή της νύχτας».
Τότε, στην ταινία του Γουίνερ, ο Μπρόνσον εκδικούνταν τη δολοφονία της γυναίκας του «καθαρίζοντας» την πόλη από τους εγκληματίες και ξεσηκώνοντας αντιδράσεις για τη στρεβλή άποψη περί δικαιοσύνης. Τώρα, στο «Εκτός εαυτού» που σκηνοθετεί ο Νιλ Τζόρνταν («Το παιχνίδι των λυγμών») η διεθνής κριτική συζητά ξανά για το μήνυμα της ταινίας, παρ' ότι εκτιμά τη σκηνοθετική δεινότητα του δημιουργού και τις ερμηνείες.
* Το ζήτημα της αυτοδικίας είναι μόνο το μισό της συζήτησης που άνοιξε. Το άλλο μισό έχει να κάνει με την αντρική υπόσταση του πρωταγωνιστικού ρόλου. Στο Χόλιγουντ οι γυναίκες σκοτώνουν τον άντρα τους ή τον εραστή τους για συναισθηματικούς λόγους. Αντε να σκοτώσουν και για τα λεφτά! Αλλά... για να καθαρίσουν την κοινωνία απ' τα παράσιτα; Για να ληστέψουν; Για να σώσουν τον κόσμο; Αυτές είναι αντρικές δουλειές. Οι εξαιρέσεις είναι τόσο λίγες, που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα. Παράδειγμα, το «Μπόνι και Κλάιντ» του Αρθουρ Πεν, το 1967. Η Μπόνι (Φέι Ντάναγουεϊ) απολάμβανε όσο και ο Κλάιντ (Γουόρεν Μπίτι) τις ληστείες τραπεζών και την μποέμ, γεμάτη περιπέτειες ζωή του φυγά. Ακόμη κι όταν λύγιζε, επιθυμώντας να ζήσει μια φυσιολογική ζωή, υπέβοσκε πάντα η αδυναμία της να προσαρμοστεί στα γυναικεία στερεότυπα της εποχής της. Ούτε αυτή ήταν απόλυτα, για τα δεδομένα της εποχής, γυναίκα, ούτε ο Κλάιντ (ανίκανος ερωτικά, ήταν ο απόλυτος άντρας.
* Το απόλυτο αρσενικό , αντιθέτως, ήταν γυναίκα! Το όνομα αυτής Σιγκούρνι Γουίβερ και πατέρας του... ανδρισμού της ο σκηνοθέτης Ρίντλεϊ Σκοτ. Το 1979, ο σεναριογράφος Νταν Ο' Μπάνεν γράφει την ιστορία ενός άντρα, μέλους του πληρώματος διαστημικού σκάφους που εξολοθρεύεται από ένα εξωγήινο τέρας.
Ο άντρας αυτός σώζει τελικώς τον κόσμο στέλνοντας το τέρας ύστερα από σκληρή μάχη στο διάστημα. Η ταινία πήρε τον τίτλο «Alien» και ο άντρας έγινε γυναίκα, όταν ο Μπάνεν έμαθε ότι η 20th Century Fox έψαχνε για σενάρια με δυναμικούς γυναικείους ρόλους. Οπως δήλωσε ο Σκοτ, η κινηματογραφική Ελεν Ρίπλεϊ πέτυχε γιατί ήταν η πρώτη φορά που παρουσιαζόταν μια τόσο δυναμική γυναίκα χωρίς να γίνεται θέμα για τις ικανότητές της. Τα αντρικά στοιχεία της Ρίπλεϊ δεν προκάλεσαν τον συντηρητισμό της Αμερικής του '80.
* Δεν έγινε το ίδιο με την Τζίνα Ντέιβις και τη Σούζαν Σάραντον του «Θέλμα και Λουίζ» του ίδιου σκηνοθέτη. Η επιλογή τους να αυτοκτονήσουν παρά να επιστρέψουν σε έναν σκληρό αποκλειστικά ανδρικό κόσμο προκάλεσε πολλές αντιδράσεις στη συντηρητική Αμερική. Ούτε άρεσε όταν η Λουίζ αυτοδίκησε εναντίον τού παρ' ολίγον βιαστή της Θέλμα. Η πολιτική συζήτηση άναψε!
Από ποιον κόσμο έφυγαν τελικώς αυτές οι καουμπόισσες; Από την έκπτωση του αμερικανικού ονείρου ή από τον ανδροκρατούμενο κόσμο της Αγριας Δύσης; Και είναι αυτή απελευθέρωση;
* Και η Τζόντι Φόστερ, στο «The brave one», ποιανού κόσμου είναι τιμωρός; Σίγουρα όχι του ανδρικού, αφού δανείζεται επιτυχώς τα χαρακτηριστικά του. Και η ίδια πάντως έχει μαζί με πολλούς θεατές και κριτικούς τις αμφιβολίες της. Η Αντζελίνα Τζολί, που το 'χε πάρει ελαφρά το θέμα, τα πήγε καλύτερα. Αλλά αυτή ήρθε από άλλο κόσμο, ήταν απλώς ένα videogame. Τη λέγαν Λάρα Κροφτ και δεν αγάπησε ποτέ κανέναν...
7 - 04/11/2007
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου