Μπεστ σέλερ στην οθόνη

Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ

Αν ο Ολιβερ Στόουν θέλει να κάνει τη ζωή μου ταινία, εγώ δεν θα πω όχι», δήλωσε, πριν από περίπου δέκα μέρες, ο Μαχμούντ Αχμαντινετζάντ, ο πρόεδρος του Ιράν παρακαλώ, αφήνοντας άφωνη την Αμερική, αλλά και τη συντηρητική θεοκρατική νομενκλατούρα της χώρας του που ξορκίζει οτιδήποτε δυτικό.

***Αν μάθαμε κάτι τα τελευταία χρόνια για το σύγχρονο Ιράν και τους ανθρώπους του, δεν το χρωστάμε ούτε στις συστάσεις... Μπους, ούτε σε κανέναν φανατικό Αγιατολάχ, το οφείλουμε στο υπέροχο ιρανικό σινεμά. Α, και στο γαλλικό, που έδωσε σάρκα και οστά στο εξαιρετικά δημοφιλές κόμικς της ιρανής εικονογράφου Μαργιάν Σατραπί, «Περσέπολις». Η «Περσέπολις», σε σκηνοθεσία Βενσάν Παρονό, είναι η ταινία που θα ανοίξει, σε λίγες μέρες, το κινηματογραφικό φεστιβάλ «Νύχτες Πρεμιέρας».

Η Σατραπί, γόνος αριστοκρατικής οικογένειας του Ιράν, που εγκατέλειψε τη χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου με το Ιράκ, με χιούμορ, πικρία και αυτοσαρκασμό περιγράφει την περιπλάνησή της στη Δύση, την επιστροφή στη χώρα της και την οριστική μετανάστευση. Κι όλ' αυτά με την αθώα πλην καυστική ματιά της εξάχρονης ηρωίδας της, η οποία δεν εξιδανικεύει τις δυτικές κοινωνίες, δεν κάνει συγκρίσεις, γιατί έχει βιώσει και την άλλη πλευρά: πώς είναι να κατοικείς στη Δύση όταν η πατρίδα σου θεωρείται ο νούμερο ένα εχθρός του δυτικού πολιτισμού.

Το «Περσέπολις, μια αληθινή ιστορία», έχει γίνει παγκόσμιο μπεστ σέλερ, ενώ η ταινία (στην αμερικανική έκδοση της οποίας ακούγονται οι φωνές του Σον Πεν, του Ιγκι Ποπ και της Κατρίν Ντενέβ) κέρδισε το βραβείο της κριτικής επιτροπής των Κανών.

**Το άλλο μεγάλο ευρωπαϊκό φεστιβάλ, η Μόστρα της Βενετίας, έχει να προτείνει το δικό του μπεστ σέλερ, καθώς άνοιξε πριν από λίγες μέρες τις πύλες, με την «Εξιλέωση» του Τζο Ράιτ, μεταφορά του ομότιτλου μυθιστορήματος του διάσημου βρετανού συγγραφέα Ιαν ΜακΓιούαν. Οι «Νύχτες πρεμιέρας» θα παρουσιάσουν την ταινία και στο αθηναϊκό κοινό, εντός του Σεπτεμβρίου.

Η Κίρα Νάιτλι, η Βανέσα Ρεντγκρέιβ και η Μπρέντα Μπλέθιν είναι οι πρωταγωνίστριες, αν φυσικά εξαιρέσεις τον μέγα πρωταγωνιστή, το κείμενο του ΜακΓιούαν, που υμνήθηκε από τους βρετανούς κριτικούς και πούλησε χιλιάδες αντίτυπα σε όλο τον κόσμο. Η Κίρα Νάιτλι υποδύεται την Σεσίλια Τάλις, η ζωή της οποίας (και του αγαπημένου της Τζέιμς Μακόι) καταστρέφεται, όταν η μικρή της αδερφή Βριώνη παρερμηνεύει και καταγγέλλει κάποια γεγονότα (λόγω του νεαρού της ηλικίας της ή από πρόθεση;). Η συνειδητοποίηση των συνεπειών της πράξης της στοιχειώνουν τη Βριόνη και όλη την υπόλοιπη ζωή της προσπαθεί να διορθώσει τα πράγματα και να πετύχει την πολυπόθητη εξιλέωση του τίτλου.

***Η λογική, σκληρή και αμείλικτη, είναι παρούσα -όσο και το συναίσθημα- τόσο στην «Εξιλέωση» όσο και σε άλλο ένα διάσημο λογοτέχνημα που πέρασε στη μεγάλη οθόνη, στο «Μέγαρο Γιακουμπιάν» του Αιγύπτιου Αλάα Αλ Ασουάνι. Ο συγγραφέας, οδοντίατρος από το Κάιρο, είδε το βιβλίο του να σκαρφαλώνει στην κορυφή των πωλήσεων στον αραβόφωνο κόσμο. Στο σινεμά το μετέφερε ο τριαντάχρονος σκηνοθέτης Μαρουάν Χαμέντ.

Η πιο ακριβή αραβική παραγωγή στην οποία πρωταγωνιστούν όλα τα μεγάλα ονόματα του αραβικού σινεμά, μεταξύ αυτών και η λαμπερή σταρ της Τυνησίας Χιντ Σαμπρί, περιγράφει τη ζωή των ενοίκων του διάσημου κτιρίου Γιακουμπιάν του Καΐρου, την εποχή Νάσερ. Τότε που οι κοινωνικές αλλαγές προκάλεσαν ανακατατάξεις και κρίση αξιών. Το «Μέγαρο Γιακουμπιάν», αρχικώς ως βιβλίο και μετά ως ταινία, έγινε αφορμή τεράστιας διαμάχης μεταξύ συντηρητικών και προοδευτικών μουσουλμάνων. Δύσκολο για την αιγυπτιακή κοινωνία να 'ρθει πρόσωπο με πρόσωπο με τη διαφθορά ιερωμένων ή την ομοφυλοφιλία. Ετσι, τα γυρίσματα δεν έγιναν στο πραγματικό μέγαρο Γιακουμπιάν, δεν δόθηκε ποτέ άδεια! Η ταινία, όμως, άντεξε. Και έγινε το απόλυτο αραβικό μπλοκμπάστερ.

7 - 09/09/2007