Δευτέρα 24 Νοεμβρίου 2008

Αγαπημένε μου σταρ


Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ

Αν ο Τζόνι Ντεπ αυτές τις μέρες γίνεται χάριν της 7ης Τέχνης ο serial killer μπαρμπέρης που κόβει λαιμούς (στην ταινία «Sweeney Todd»), το οφείλει στο γεγονός ότι έγινε ο αγαπημένος ηθοποιός του Τιμ Μπάρτον, του διάσημου αμερικανού σκηνοθέτη που του πρωτοεμπιστεύθηκε το 1990 τον ρόλο του «Ψαλιδοχέρη».

Από τότε όταν το τηλέφωνο χτυπάει και στην άλλη άκρη της γραμμής είναι ο Μπάρτον, ο Τζόνι Ντεπ, κατά δήλωσή του, είναι σίγουρος πως κάτι φανταστικό θα συμβεί. Εξι ταινίες έδεσαν τους δύο τους, μ' εκείνον τον τρόπο που δένονταν οι δημιουργοί με τους αγαπημένους τους ηθοποιούς στη λεγόμενη κλασική εποχή του κινηματογράφου, όπως ο Μόριτζ Στίλερ με την Γκάρμπο και ο Γιόζεφ φον Στέρνμπεργκ με τη Μάρλεν Ντίντριχ.

Η ιστορία λέει πως ο Στίλερ πέθανε με μια φωτογραφία της Γκάρμπο στην αγκαλιά του στη Στοκχόλμη, όπου και επέστρεψε μόνος, μετά την αμερικανική του αποτυχία. Η μούσα του έμεινε, διέπρεψε και τον... άφησε πίσω! Και, όταν της τηλεγράφησαν τον θάνατό του, κλείστηκε μεν στο καμαρίνι της αλλά ήπιε κάτι ποτά κι επέστρεψε στα γυρίσματα. Η ζωή συνεχίζεται, δεν φταίει η Γκάρμπο, εξάλλου δεν ξεπερνούν μόνο οι ηθοποιοί τους σκηνοθέτες, συμβαίνει πολύ συχνά και το ανάποδο. Δείτε τον Γούντι Αλεν: Ποια Νταϊάν Κίτον, ποια Μία Φάροου, η νέα μούσα του είναι δεν είναι τριάντα χρόνων και ακούει στο όνομα Σκάρλετ Γιόχανσον!

* Οι σύγχρονοι δημιουργοί «καταναλώνουν» πιο εύκολα τους καλλιτέχνες που κάποια στιγμή τους ενέπνευσαν, γι' αυτό και σπανίως ανταμώνουμε πλέον συνεργασίες σε 14 ταινίες, σαν αυτή δηλαδή του Ακίρα Κουροσάβα με τον Τοσίρο Μιφούνε. Ο σκηνοθέτης διηγείται ότι γνώρισε τον ηθοποιό το 1946, σε μια οντισιόν. Ο Μιφούνε υποδύθηκε τον θυμωμένο μ' έναν τρόπο που συγκλόνισε τον Κουροσάβα: «Ενας καλός ιάπωνας ηθοποιός χρειαζόταν τρία μέτρα φιλμ για να εκφράσει ένα συναίσθημα, αλλά για τον Μιφούνε ένα μέτρο ήταν αρκετό. Δεν ξανάδα ιάπωνα ηθοποιό με τέτοια αίσθηση του τέμπο!»

* Η ιστορία του σινεμά είναι γεμάτη από τέτοιες συναντήσεις που άνοιξαν νέους δρόμους στην τέχνη και άφησαν πίσω τους αριστουργήματα. Το σινεμά της Ανατολής συνεχίζει εν πολλοίς αυτή την παράδοση, με τελευταίο εκπρόσωπό της τον Γουόνγκ Καρ Βάι, που σύστησε στη Δύση, μαζί με τον αριστουργηματική ματιά του, τον δικό του ηθοποιό φετίχ, τον Τόνι Λιουνγκ.

* Οι ανάλογες ιστορίες της Δύσης είναι λίγο πολύ γνωστές. Θα ήταν άραγε το ίδιο υπέροχος ο φελινικός κόσμος αν δεν είχε εντάξει σε αυτόν ο Φελίνι τις μούσες του, την Ανίτα Εκμπεργκ και την Τζουλιέτα Μασίνα; «Ολες μου οι ταινίες αφορούν τις γυναίκες» είχε πει με αφορμή άλλη μία ταινία στην οποία πρωταγωνιστούσε η Μασίνα, σύντροφός του και στη ζωή.

* Ο Αντονιόνι είχε την ίδια σχέση με την, επί δέκα χρόνια σύντροφό του, Μόνικα Βίτι. Ο Τριφό αποθέωσε τη μούσα του και σύντροφό του Φανί Αρντάν. Και ο Ινγκμαρ Μπέργκμαν τη Λιβ Ούλμαν και την Ινγκριντ Τούλιν. Οι ίδιοι άνθρωποι εμπνεύστηκαν και συνεργάστηκαν σε πολλές ταινίες και με άντρες ηθοποιούς. Ενιωθαν ασφαλείς επενδύοντας στη γνωστή υποκριτική τους γκάμα: Μαρτσέλο Μαστρογιάνι, Μαξ φον Σίντοφ. Ο Ετορε Σκόλα μαγεύτηκε από τον Βιτόριο Γκάσμαν και ο Μπετράν Ταβερνιέ δεν μπορούσε να διανοηθεί το σινεμά του χωρίς τον Φιλίπ Νουαρέ. Ο Κώστας Γαβράς αγαπούσε ιδιαίτερα τον Ζαν-Λουί Τρεντινιάν και ο Λουί Μπουνιουέλ γρονθοκόπησε την αστική τάξη πατώντας πάνω στη στέρεα υποκριτική του Φερνάντο Ρέι. Ο Καζάν «ερωτεύτηκε» κινηματογραφικά έναν άντρα: ήταν ο Κοβάλσκι του «Λεωφορείον ο Πόθος» κι άκουγε στο όνομα Μάρλον Μπράντο. Είχε προηγηθεί το «Λιμάνι της αγωνίας» και το «Βίβα Ζαπάτα».

Για πολλές χούφτες δολάρια

* Ακόμη και σε πιο εμπορικούς δρόμους, μεγάλοι σκηνοθέτες αγάπησαν τους ηθοποιούς τους και τους βοήθησαν να λάμψουν. Ποιος θα ήξερε σήμερα τον Κλιντ Ιστγουντ αν δεν μετακόμιζε στην Ιταλία και δεν αντάμωνε τον βασιλιά των σπαγγέτι γουέστερν Σέρτζιο Λεόνε; Το πολύ πολύ να συνέχιζε την καριέρα του στις καουμπόικες σαπουνόπερες της εποχής! Κι απ' την άλλη πλευρά, ο Λεόνε θα έβρισκε άλλον τόσο ιδανικό καουμπόη για το «Για μια χούφτα δολάρια», «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», «Μονομαχία στο Ελ Πάσο»; Στην άλλη πλευρά του ωκεανού, στον πραγματικό Ουέστ, κανείς δεν θα παραδεχόταν τις υποκριτικές ικανότητες του Τζον Γουέιν, εάν δεν γινόταν ο ηθοποιός φετίχ του σκηνοθέτη Τζον Φορντ. Μαζί του έλαμψε στην «Αιχμάλωτη της ερήμου», στο ρόλο που τον καταξίωσε ερμηνευτικά. «Αν υπήρχαν άλλοι δύο σαν τον Τζον», φέρεται να έχει πει, «θα ήμασταν (εμείς του Ουέστ) βασιλιάδες»!

Ομως, ακόμη και οι ισχυρότεροι δεσμοί σπάνε. Κάπως έτσι, λένε οι φήμες, σταμάτησε η συνεργασία του Πέδρο Αλμοδόβαρ με τη μούσα του, Κάρμεν Μάουρα. Ούτε η Μαρίσα Παρέδες, ούτε η Πενέλοπε Κρουζ κατάφεραν να πάρουν τη θέση της απόλυτης σταρ του αλμοδοβαρικού έργου, αλλά το γεγονός ότι η Μάουρα ήταν αυτό που κάθε σκηνοθέτης ονειρεύεται, το υποκριτικό του alter ego, δοκίμασε τη σχέση τους, η οποία διεκόπη μετά την ταινία «Γυναίκες στα πρόθυρα νευρικής κρίσης». Κανείς δεν έμαθε ποτέ την αφορμή αλλά όλοι ήξεραν την αιτία: «Την καθοδηγούσα, ήταν υποχείριό μου» εξομολογήθηκε ο ίδιος ο Αλμοδόβαρ, κάτι που παραδέχθηκε για τη σχέση του με τη δική του μούσα, τη Λόρα Ντερν, και ο Ντέιβιντ Λιντς. Το ίδιο ισχύει κι όταν η μούσα είναι άντρας, καθ' ομολογίαν του Κερτ Ράσελ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι τέτοια σχέση είχε με τον σκηνοθέτη που τον έκανε διάσημο, τον Τζον Κάρπεντερ.

Ο Τζόνι Ντεπ δεν είναι απ' αυτούς: Τα μισά από τα καμώματά του που βλέπουμε στην οθόνη, ως καμώματα του Sweeney Todd, είναι δικής του εμπνεύσεως και όχι του Μπάρτον. Οπως κι εκείνο το «μεθυσμένο» περπάτημα του Τζακ Σπάροου στους «Πειρατές της Καραϊβικής». Του λες το περίγραμμα κι ο Τζόνι έχει τον τρόπο του!


7 - 17/02/2008


Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: