Παρασκευή 14 Νοεμβρίου 2008

Η αυτού χυδαιότης, ο παραγωγός

της Ελεωνόρας Ορφανίδου

Στην ταινία «Ο πρόεδρος, ένα σκάνδαλο κι ένας πόλεμος», ο Ντάστιν Χόφμαν, ως παραγωγός του Χόλιγουντ, παραπονιέται γιατί η δόξα προτιμά να χαρίζεται στους ηθοποιούς, άντε και τους σκηνοθέτες, ενώ προσπερνά αδιάφορη τον αξιοσέβαστο κλάδο του.
Στήνοντας -χάριν του CNN- έναν ανύπαρκτο πόλεμο στην Αλβανία προκειμένου να αποσοβηθούν οι ερωτοδουλειές του προέδρου, παίρνει την εκδίκησή του απέναντι στο κοινό! Την παίρνει; Διότι το κοροϊδεύει μεν, πεθαίνει δε!Ο παραγωγός που υποδύεται ο Χόφμαν είναι ένα φανταστικό πρόσωπο που εκφράζει όλο τον κυνισμό της αμερικανικής βιομηχανίας θεάματος. Αλλά αυτό είναι μια αριστερή οπτική. Στην Αμερική οι παραγωγοί είναι πολύ ισχυρά πρόσωπα, στα πρώτα χρόνια δε, των σκαπανέων του σινεμά, ήταν πολύ συχνά ιδιοκτήτες ή μεγαλομέτοχοι των κινηματογραφικών εταιρειών. Απέφευγαν τη δημοσιότητα ή τους απέφευγε αυτή, και είχαν και οι δύο τους λόγους τους: Πόσο ελκυστικός μπορούσε να είναι ένας πρώην βοηθός σιδηρουργείου ή ένας έμπορος δερμάτων κουνελιών και γιατί να θέλει τη δημοσιότητα κάποιος που χρησιμοποιεί γκάνγκστερ για να εδραιώσει τις δουλειές του; Οχι, ο κόσμος των παραγωγών του Χόλιγουντ δεν ήταν αγγελικός! Οπως δεν ήταν άγγελος ούτε ο Χάουαρντ Χιουζ, ο πολυεκατομμυριούχος παραγωγός που υποδύεται ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο στη νέα ταινία του Μάρτιν Σκορσέζε «The aviator», που θα δούμε σε λίγες μέρες και στην Ελλάδα. Δεινός αεροπόρος και εφευρέτης, ο Χιουζ ήταν από τους σκαπανείς της αμερικανικής αεροπορίας, ο κύριος TWA. Κι όλα αυτά από τα 20 του. Η αγάπη του για τα αεροπλάνα τον έσμιξε με έναν άλλο διάσημο Χάουαρντ του σινεμά, τον σκηνοθέτη Χάουαρντ Χοκς, και κάνανε μαζί το 1932 την απόλυτη γκανγκστερική ταινία «Ο Σημαδεμένος», εμπνευσμένη από την ιστορία του Αλ Καπόνε. Οι εξαιρετικά βίαιες σκηνές (όπως αυτή της σφαγής του Αγίου Βαλεντίνου) και ο έρωτας του πρωταγωνιστή για την ίδια την αδελφή του, ανάγκασαν σκηνοθέτη και ηθοποιό για να γλιτώσουν από τη λογοκρισία, να προσθέσουν στον τίτλο της ταινίας τον υπότιτλο «Η ντροπή του έθνους». Ναρκωτικά, φόνοι και μηλόπιτεςΟ πόλεμος και η αεροπορία χρησίμεψαν στον Χάουαρντ Χιουζ για να γυρίσει δύο χρόνια νωρίτερα, ως παραγωγός και σκηνοθέτης, τους «Αγγέλους της Κολάσεως», ενώ η συνέχεια ήταν εξίσου λαμπρή: «Η Πρώτη σελίδα» του Μαϊλστόουν, «Ο Παράνομος» του Χάουαρντ Χοκς. Στον «Παράνομο», όχι μόνο συνέχισε τη σκηνοθεσία του Χοκς αλλά σχεδίασε και το σουτιέν της Τζέιν Ράσελ. Εχει μείνει στην ιστορία η περίφημη ατάκα του για τους... δύο μεγάλους λόγους που ανέβασαν τη Ράσελ στο βασίλειο των σταρ! Ο τρίτος θα μπορούσε να είναι η εύνοια που της έδειξε ο ίδιος, ο οποίος δεν μπορούσε να αντισταθεί στα ωραία κορίτσια του Χόλιγουντ. Ο κατάλογος είναι μακρύς: Κάθριν Χέπμπουρν, Λάνα Τάρνερ, Ρίτα Χέιγουορθ και φυσικά η Αβα Γκάρντνερ για την οποία λέγεται ότι τον ερωτεύτηκε τρελά.Ηταν όλα τόσο ωραία στη ζωή του Χιουζ; Ο συγγραφέας Τσαρλς Χάιαμ στο βιβλίο του «Χάουαρντ Χιουζ: η μυστική ζωή του» (Εμπειρία εκδοτική) κάνει λόγο για έναν αδίστακτο Κροίσο που χρησιμοποιούσε την περιουσία του για να επιβάλλει τη δύναμή του στις επιχειρήσεις του, στην καθημερινότητά του, στην ιδιωτική του ζωή, ακόμα και στην πολιτική ζωή της Αμερικής. Τον θεωρεί έναν από τους κινητήριους μοχλούς στην απόπειρα δολοφονίας του Φιντέλ Κάστρο και στο σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ, έναν ιδιόρρυθμο και υποχόνδριο τύπο που εξαρτιόταν από τις φοβίες του, είχε όμως την ικανότητα να ορίζει τη ζωή όσων βρίσκονταν γύρω του...Ο Σκορσέζε στην ταινία του πραγματεύεται την περίοδο από το '20 έως το '40. Τα χρόνια που ακολούθησαν δεν ήταν τόσο ένδοξα. Ο Χιουζ έπειτα από ένα αεροπορικό δυστύχημα στο Λος Αντζελες, έγινε μορφινομανής, παρανοϊκός και εξαφανίστηκε από το προσκήνιο. Διοικούσε την αυτοκρατορία του με τηλέφωνα και φαξ. Κανείς δεν τον είδε τα τελευταία είκοσι χρόνια της ζωής του, και όταν πέθανε το 1976 μέσα σε ένα αεροπλάνο -που τον πήγαινε από το Χιούστον στο Μεξικό- τον αναγνώρισαν από τα δακτυλικά του αποτυπώματα. Μετά θάνατον πολλοί στο Χόλιγουντ θυμήθηκαν τη σχέση του με τον Ράντολφ Σκοτ, έναν ασήμαντο ηθοποιό που αποτέλεσε τον μεγάλο έρωτα του Κάρι Γκραντ αλλά και τη συνάφεια του με τον πολυεκατομμυριούχο εκδότη Γουίλιαμ Ράντολφ Χιρστ.Ο τελευταίος ενεπλάκη με την κινηματογραφική βιομηχανία πολύ νωρίς, τότε που δημοσίευε το πρωί στις εφημερίδες του την υπόθεση των λεγόμενων κινηματογραφικών σίριαλ, που προβάλλονταν στα «Νίκελ οντεόν», ενώ το βράδυ προστάτευε τα συμφέροντά του βάζοντας να τα φυλάνε οι άνθρωποι του υποκόσμου. Οπως γράφει ο ιστορικός του κινηματογράφου Ζορζ Σαντούλ, το Σικάγο αντηχούσε τόσο συχνά από πυροβολισμούς που αντάλλασσαν οι συμμορίες του Χιρστ και των αντιπάλων του εκδοτών, ώστε είχαν οργανώσει μόνιμες υπηρεσίες με αυτοκίνητα πρώτων βοηθειών. Ο Χιρστ πολύ νωρίς κατάλαβε τη σημασία του κινηματογράφου, έβγαλε λεφτά από αυτόν, αλλά και τον μίσησε όταν ένας ταλαντούχος νέος που άκουγε στο όνομα Ορσον Ουέλς γύρισε τον «Πολίτη Κέιν» έχοντας ως πρότυπο τα δικά του έργα και τις ημέρες. Στο γιοτ του, λέγεται, σκοτώθηκε ένας διάσημος παραγωγός της εποχής, ο Τόμας Ιντς. Κατά τη διάρκεια μιας κρουαζιέρας στην οποία ο Τσάρλι Τσάπλιν φλέρταρε την ερωμένη του Χιρστ, Μάριον Ντέιβις, ο εκδότης τον πυροβόλησε. Ο Τσάπλιν τη γλίτωσε, αλλά η σφαίρα βρήκε τον Ιντς. Επίσημη αιτία θανάτου του: Οξεία δυσπεψία. *Ο Ιντς μαζί με τον Ιρβινγκ Θάλμπεργκ (του γνωστού βραβείου Οσκαρ) συγκαταλέγονται στους πιο αξιόλογους παραγωγούς του Χόλιγουντ. Ο Θάλμπεργκ, που ανακάλυψε τους αδερφούς Μαρξ, πέθανε στα 37 του. Μια ταινία για τη ζωή του έγινε η αφορμή για να μπει στο Χόλιγουντ άλλος ένας ταλαντούχος παραγωγός, ο Χάρι Κον. Τον επέλεξε η χήρα του, Νόρμα Σίρερ, για να υποδυθεί τον άντρα της, αλλά πολλοί στο στούντιο διαφωνούσαν. Τότε ο μεγαλοπαραγωγός Ντάριλ Ζάνουκ είπε τη θρυλική φράση «Το παιδί θα μείνει στην ταινία». Ο Κον γρήγορα πέρασε στην παραγωγή σπουδαίων ταινιών όπως «Συνέβη μια νύχτα», «Μωρό της Ρόζμαρι» και «Τσαϊνατάουν», αλλά το διαζύγιο από τη γυναίκα του Αλι Μακ Γκρο τον έριξε στα ναρκωτικά και την παρακμή. Κατηγορήθηκε και για φόνο και κλείστηκε σε ψυχιατρείο. Κατάφερε, ωστόσο, να επανέλθει και να συνεχίσει την καριέρα του. Η ζωή δεν του δίδαξε τίποτα. Παρέμεινε ο πιο σκληρός και βάναυσος παραγωγός του Χόλιγουντ. Το παρατσούκλι του ήταν «Η αυτού χυδαιότης».*Από την άλλη, το για κάποιο διάστημα αφεντικό του, ο Ντάριλ Ζάνουκ, ακολουθούσε τον τρόπο ζωής των ηθοποιών του. Ολόκληρο το Χόλιγουντ σχολίαζε πίσω από την πλάτη του το ερωτικό τρίγωνο που σχημάτιζαν ανά τακτά χρονικά διαστήματα αυτός, η γυναίκα του και η ηθοποιός Μπέλα Ντάρβι.*Ενας άλλος μεγάλος των πρώτων χρόνων, ο Σάμιουελ Γκόλντγουιν, ήταν ένας αγράμματος κομπλεξικός. Σιδηρουργός και κατασκευαστής γαντιών, προσπαθούσε να ξεχάσει το παρελθόν του μαζί με το πραγματικό του επώνυμο, το Γκόλντφις (δηλαδή χρυσόψαρο) αλλά οι δημοσιογράφοι του το υπενθύμιζαν.*Ο Λούις Μπ. Μάγερ, συνιδιοκτήτης της Metro Goldwyn Mayer και αφεντικό του Ιρβινγκ Θάλμπεργκ, ήταν ο τρομοκράτης των στούντιο. Παρόλα αυτά ήθελε οικογενειακή ατμόσφαιρα στα γυρίσματα κι έτσι, αφού τους μαστίγωνε όλους, τους τάιζε σπιτικές μηλόπιτες και φαγητό μαγειρεμένο από το τμήμα τροφοδοσίας με δικές του συνταγές.*Οι αδελφοί Γουόρνερ, πολωνικής καταγωγής, πριν γίνουν παραγωγοί και ιδιοκτήτες της Γουόρνερ ήταν επιδιορθωτές ποδηλάτων. Ο γνωστότερος όλων, ο Τζακ, υπήρξε μάλιστα για κάποιο διάστημα και κρεοπώλης. Μισούσε τους ηθοποιούς και ήταν τόσο σπάγκος, που απαιτούσε από τους σεναριογράφους να ξοδεύουν συγκεκριμένο μήκος από το μολύβι τους καθημερινά και να αποφεύγουν το δαπανηρό «ξύσιμο». Παρενέβαινε τόσο άκομψα στο σενάριο, που οι ηθοποιοί δεν προλάβαιναν να μάθουν τις ατάκες τους. Είχε όμως απάντηση και γι' αυτό. «Δεν τις θέλω καλές τις ταινίες», ούρλιαζε, «τις θέλω την Τρίτη».*Μόνη και λαμπρή εξαίρεση σε αυτό τον αδίστακτο κόσμο των σκαπανέων του κινηματογραφικού θεάματος, ο Ντέιβιντ Ο. Σέλζνικ. Για να περάσει τη λογοκρισία η τελευταία ατάκα από το «Οσα παίρνει ο άνεμος», το «Frankly my dear, Ι don't give a damn», έδωσε πραγματική μάχη. Δεν ήταν άγγελος αλλά αγαπούσε την Ιστορία πιο πολύ από τα λεφτά. Γι' αυτό και έγινε μέρος της, βάζοντας την υπογραφή του στην πιο διάσημη ταινία όλων των εποχών.
7 - 16/01/2005
Copyright © 2008 Χ. Κ. Τεγόπουλος Εκδόσεις Α.Ε.

Δεν υπάρχουν σχόλια: