Πατρίς, θρησκεία, εξωγήινοι

Κάθε φορά που οι εξωγήινοι… επισκέπτονται τις ΗΠΑ, είτε στο σινεμά είτε στη φαντασία κάποιου Τζον από το Οχάιο, έρχεται στο προσκήνιο η ειδική σχέση που έχουν οι Αμερικανοί με τις συλλογικές ψυχώσεις και φοβίες. Οσο κι αν φαίνεται απίστευτο, εκεί, στο παγκόσμιο κέντρο που εκπροσωπεί η υπερδύναμη, οι μισοί πιστεύουν ότι οι εξωγήινοι υπάρχουν, αρκετοί τους έχουν δει και ένας στους δέκα λέει ότι έχει έρθει σε επαφή μαζί τους!

Οι ειδικοί στα πανεπιστήμια μελετούν Αυγουστίνο και Τερτιλιανό για να ερμηνεύσουν το πώς η εκκλησιαστική σκέψη των λατίνων θεολόγων περί θεού τιμωρού (όπως την μεταφέρουν οι τηλεοπτικοί ευαγγελιστές ιεροκήρυκες) αποτέλεσε από τις αρχές της δεκαετίας του ‘50 την απάντηση-λύτρωση στις κάθε είδους εμμονές.

Ο Σπίλμπεργκ, κάνοντας λίγα χρόνια μετά την πτώση των δίδυμων πύργων την ταινία «Ο Πόλεμος των κόσμων», είχε συσχετίσει σε δηλώσεις του το πασιφανές: δηλαδή τις εποχές πολιτικής κρίσης με τις κινηματογραφικές επιθέσεις εξωγήινων. Οντως, οι Αρειανοί «προσγειώθηκαν» πρώτη φορά στη γη το ‘50, λόγω του φόβου των κομμουνιστών που καλλιεργήθηκε από το αμερικανικό κράτος, κόντρα στους Σοβιετικούς και τον δήθεν εσωτερικό εχθρό που κυνηγούσε ο Μακάρθι. Η ευαγγελική κουλτούρα αιτιολόγησε την εισβολή και καλλιέργησε το φόβο: Αυτή ήταν η τιμωρία του Θεού για μια χώρα που κυλάει στην αμαρτία. Και τι ήταν η 11η Σεπτεμβρίου, παρακαλώ; Κατά τους διάσημους ευαγγελικούς Πατ Ρόμπερτσον και Τζέρι Φάλγουελ, ήταν η απόδειξη ότι ο Θεός απέστρεψε το πρόσωπο από την Αμερική.

Ομως οι εξωγήινοι ξανάρθαν, κι από τότε είναι εδώ, στα κινηματογραφικά στούντιο του Χόλιγουντ, και καλλιεργούν τις φοβίες της νέας εποχής, όπως στο «Invasion», τη νέα ταινία του Ολιβερ Χίρσμπιγκελ, σκηνοθέτη της «Πτώσης» και του «Das Experiment». Η «Εισβολή», την οποία θα δούμε και στη χώρα μας, με την Νικόλ Κίντμαν και τον Ντάνιελ Κρεγκ, διηγείται την ιστορία μιας ψυχιάτρου από την Ουάσιγκτον, η οποία καλείται να ανακαλύψει τι κρύβεται πίσω από μια περίεργη επιδημία που αλλάζει τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Οταν ανακαλύπτει ότι πρόκειται για εισβολή εξωγήινων πλασμάτων στον ανθρώπινο οργανισμό, ξεκινάει μια κούρσα σωτηρίας του γιου της αλλά και της ανθρωπότητας. Ιδιον των ανθρώπων που δέχονται την επίθεση των εξωγήινων είναι ότι δεν έχουν πλέον αισθήματα.

Τι θυμίζει αυτό; Στην πρώτη ταινία της σειράς, το ιστορικό πια «Invasion of the body snatchers» του 1956 σε σκηνοθεσία Ντον Σίγκελ, οι χωρίς κανένα αίσθημα άνθρωποι παρέπεμπαν σαφώς στον σοβιετικό πολίτη. Κατά την τότε αμερικανική προπαγάνδα ο σοβιετικός άνθρωπος ήταν μια μηχανή στρατευμένη στην υπηρεσία του κράτους, χωρίς προσωπικότητα και επιθυμίες.

Σήμερα η αλληγορία απλώς αφορά άλλον εχθρό. Οι σύγχρονοι εξωγήινοι παραπέμπουν στους ισλαμιστές τρομοκράτες που σκοτώνουν άκριτα, όπως υποτίθεται ότι γνωρίζουν όλοι από την 11η Σεπτεμβρίου… Οι κινηματογραφικοί εχθροί της Νικόλ Κίντμαν είναι άγνωστοι και επικίνδυνοι, από κάποια άλλη γη, πέρα από τον πολιτισμένο κόσμο. Επειδή δε, παίρνουν ανθρώπινη μορφή, δεν μπορείς να τους ξεχωρίσεις, άρα ύποπτοι είναι όλοι!

Ακριβώς όπως τα λέει και ο Μπους; Ουκ ολίγοι απαντούν πως ναι.

Η αντιτρομοκρατική υστερία είναι η νέα συλλογική φοβία που αναπαράγει το αμερικανικό σινεμά. Και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός απαιτεί επιστροφή στη Βίβλο για να ξαναγίνουν οι Αμερικανοί ο περιούσιος λαός.

Από το 1950 έως το 1977 σε όλες τις ταινίες, εξαιρουμένης της φιλειρηνικής «The day the earth stood still» του Ρόμπερτ Βάις, οι εξωγήινοι είναι εισβολείς εχθρικών διαθέσεων. Στις «Στενές επαφές τρίτου τύπου» και αργότερα στον «Ε.Τ.» του Σπίλμπεργκ είναι φιλικοί! Με το «Allien» του Ρίντλεϊ Σκοτ, που αποκατέστησε τις παλιές… καλές απόψεις, το διάλειμμα τελείωσε . Ερχόταν ήδη ο Ρέιγκαν αποφασισμένος να κατατροπώσει τον κομμουνισμό και να κάνει τη Βίβλο οδηγό ζωής τού μέσου Αμερικανού. Κι όταν, είκοσι χρόνια μετά, η εισβολή της 11ης Σεπτεμβρίου πάγωσε την Αμερική, όλα ήταν ώριμα για ταινίες σαν τον «Πόλεμο των κόσμων» του Σπίλμπεργκ που είχε ήδη αλλάξει άποψη. Ο πολιτισμός καταρρέει και οι άνθρωποι έρχονται γι άλλη μια φορά αντιμέτωποι με τη βαρβαρότητα. Ο Τομ Κρουζ δεν θα έχει τα όπλα να εξοντώσει τους εισβολείς, αλλά θα το κάνει η πιο ταπεινή μορφή ζωής: τα μικρόβια θα σώσουν τον κόσμο! Η φύση θα δώσει τη λύση και στην άλλη σύγχρονη αλληγορία εξωγήινης εισβολής, το «Signs» (Οιωνός) του Νάιτ Σιάλαμαν.

Μαζί με τον Θεό-τιμωρό, που λέγαμε πιο πάνω. Ο Μελ Γκίμπσον και η κινηματογραφική του οικογένεια σώζονται από τους εξωγήινους μόλις, αυτός, ο πρώην προτεστάντης ιερέας, ξαναβρεί την πίστη του.

Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ