Κυριακή 20 Σεπτεμβρίου 2009

Ενας έρωτας σαν άρωμα...








Τον Μάιο του 1913 στο Παρίσι, χάρη στη στριγκλιά φωνή ενός φαγκότο στο ξεκίνημα του μπαλέτου υπό τον τίτλο «Ιεροτελεστία της Ανοιξης», η μουσική πέρασε από τον 19ο στον 20ό αιώνα.

Εκείνο τον εξαιρετικά υψηλό τόνο του φαγκότο ακολούθησε μια παράξενη μουσική πανδαισία, την οποία ο δημιουργός της Ιγκόρ Στραβίνσκι εμπνεύστηκε από τους παγανιστικούς μύθους της πατρίδας του, της Ρωσίας.

Οταν τα ρωσικά μπαλέτα βγήκαν στη σκηνή του θεάτρου Des Champs-Elysses να ερμηνεύσουν την εξίσου πρωτοποριακή χορογραφία του Βάσλαβ Νιζίνσκι, άρχιζε αυτό που σήμερα είναι καταγεγραμμένο ως το πιο διάσημο μουσικό σκάνδαλο του περασμένου αιώνα. Θαυμαστές της παράστασης και επικριτές της πιάστηκαν στα χέρια, με αποτέλεσμα στη δεύτερη πράξη να παρέμβει η αστυνομία για να σταματήσει τη σύρραξη και να φυγαδεύσει τον Στραβίνσκι, τους χορευτές και τον ιμπρεσάριό τους, τον Σεργκέι Ντιαγκίλεφ.

Το καλοκαίρι του 1920

Με την αναπαράσταση αυτού του γεγονότος ξεκινά η πολυαναμενόμενη ταινία «Κοκό Σανέλ και Ιγκόρ Στραβίνσκι» του Γιαν Κούνεν που θα προβληθεί σε λίγες ημέρες στις σκοτεινές αίθουσες.

Βασισμένη στη μυθιστορηματική βιογραφία του Κρις Γκρίνχαλτζ «Coco and Igor» (εκδόσεις «Εμπειρία εκδοτική»), η ταινία με τους Μαντς Μίκελσεν και Αννα Μουγκλαλίς έφερε ξαφνικά στο προσκήνιο τον θυελλώδη έρωτα της Κοκό Σανέλ και του Ιγκόρ Στραβίνσκι.

Η ταινία εστιάζει στο πώς αυτό το πάθος της σχεδιάστριας για τον πατέρα του μουσικού μοντερνισμού συνέπεσε και συνταίριαξε με τη δημιουργία του περίφημου αρώματός της, του «Channel Νο 5». Κι από την άλλη, πραγματεύεται το πώς το φιλελεύθερο δυναμικό πνεύμα αυτής της γυναίκας επηρέασε τον μεγάλο μουσουργό.

Κατά το σενάριο, που έγραψε ο συγγραφέας του βιβλίου, η Σανέλ, που παρακολούθησε το 1913 την αποτυχημένη παράσταση της «Ιεροτελεστίας της Ανοιξης», ξανασυναντά τον Στραβίνσκι στο Παρίσι το 1920, σε ένα τραπέζι που διοργάνωσε ο Ντιαγκίλεφ. Είναι πετυχημένη και πλούσια, ενώ εκείνος άσημος και πένης. Επιστρέφει στη γαλλική πρωτεύουσα διεκδικώντας μια δεύτερη ευκαιρία για τη μουσική του και την «Ιεροτελεστία», αλλά ζώντας σε ένα άθλιο δωμάτιο μαζί με τη γυναίκα του και τα τέσσερα παιδιά τους χάνει γρήγορα την έμπνευσή του.

Η Σανέλ αναλαμβάνει να τον χρηματοδοτήσει και προτείνει στην οικογένεια να μετακομίσει στην εξοχική της κατοικία Μπελ Ρεσπίρο. Εκεί το καλοκαίρι του 1920, η Σανέλ και ο Στραβίνσκι, πάντα κατά την ταινία, βιώνουν υπό τη σιωπηλή αποδοκιμασία της Καταρίνα Στραβίνσκι και των υπηρετών ένα πάθος που άλλαξε τη ζωή τους.

Η μετακόμιση της οικογένειας Στραβίνσκι στη βίλα Μπελ Ρεσπίρο και η οικονομική ενίσχυση του συνθέτη από τη Σανέλ αποτελούν γεγονότα που επιβεβαιώνονται από γραπτές πηγές και μαρτυρίες. Τα ενδιάμεσα, όμως, τα μετά την πρεμιέρα του 1913 έως την ταραχώδη σχέση τους, είναι αναπόδεικτα.

Ο ίδιος ο Γκρίνχαλτζ, ερωτηθείς πέρυσι στις Κάνες, μετά την προβολή της ταινίας για τα αληθινά περιστατικά, είπε: «Είναι επιβεβαιωμένο ότι η Σανέλ ήταν στην πρεμιέρα του 1913 και ότι φιλοξένησε τον Στραβίνσκι στο σπίτι της. Για όλα τα υπόλοιπα οι πληροφορίες που υπάρχουν είναι ελάχιστες. Κράτησα ως σκελετό τα γεγονότα και λειτούργησα ελεύθερα όσον αφορά αυτά που διαδραματίστηκαν στη βίλα».

Αλήθειες και φήμες

Ο οίκος Σανέλ, επίσης, χαρακτήρισε ανυπόστατη φημολογία το ειδύλλιο.

Μελετητές του Στραβίνσκι επιμένουν ότι ο κινηματογραφικός Ιγκόρ λίγη σχέση έχει με τον πραγματικό συνθέτη. Κι αναφέρουν ως παράδειγμα ότι ο συνθέτης λανθασμένα παρουσιάζεται εξαρτημένος από τη γυναίκα του, η οποία επιμελείται τα μουσικά του κείμενα, αλλά και από την ερωμένη του, η οποία φέρεται να τον εμπνέει.

Και για τους δύο πάντως, λένε, ακόμη κι αν υπήρξε ερωτική συνάφεια, μάλλον θα ήταν εντός του πλαισίου της καλλιτεχνικής ελευθεριότητας της εποχής. Διότι για τη Σανέλ οι μεγάλοι έρωτες τελείωσαν το 1918, όταν ο βρετανός εραστής της Αρθουρ «Μπόι» Σαπέλ την παράτησε για να παντρευτεί μια αριστοκράτισσα. Σκοτώθηκε μάλιστα, ένα χρόνο αργότερα σε τροχαίο, προκαλώντας της ανείπωτη θλίψη.

Αντίθετα, ο Στραβίνσκι το 1921 ξεκινούσε την εκ παραλλήλου με το συζυγικό βίο σχέση του με την Βέρα ντε Μποσέ. Επί δεκαοκτώ χρόνια μοίραζε τη ζωή του στα δύο, έως το 1939,οπότε και πέθανε η Κατερίνα. Κι όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Στραβίνσκι πήρε τη Βέρα και έφυγαν για την Αμερική. Η Σανέλ, από την άλλη, παρέμεινε στο διάσημο ξενοδοχείο «Ριτζ». Και οι δύο είχαν τελειώσει με τις επαναστάσεις τους... *

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Είναι σύνηθες στις ταινίες το φαινόμενο "κρατάμε το περίγραμμα στην πραγματικότητα και για όλα τα υπόλοιπα βάζουμε τη φαντασία μας να δουλέψει"! Αλλά δεν είναι παρεξηγήσιμο. Το σινεμά , ακόμη κι όταν στους τίτλους αρχής λέει "Based on a true story", είναι σαφές οτι δεν είναι ιστορικό βιβλίο.

Konstantinos K. είπε...

Το είδα στις "Νύχτες πρεμιέρας". Βαρέθηκα τις αγιογραφίες της Σανέλ. Κάποιος να γυρίσει μια ταινία για τις σχέσεις της με τους Γερμανούς στην γαλλική κατοχή!