Κυριακή 10 Μαΐου 2009

Hollywood goes to Cannes



Οσο και αν το περίφημο ευρωπαϊκό φεστιβάλ σνομπάρει την αμερικανική κινηματογραφική βιομηχανία, δεν παύει να προσβλέπει στη λάμψη των αστέρων και στην τεράστια αγορά της

Της ΕΛΕΩΝΟΡΑΣ ΟΡΦΑΝΙΔΟΥ (oimouses.blogspot.com)

Ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ των Κανών, Τιερί Φρεμό, δεν ανησυχεί για το γεγονός ότι ο αμερικανικός κινηματογράφος αντιπροσωπεύεται στο διαγωνιστικό τμήμα της 62ης, διοργάνωσης από μόνο μία ταινία, το «Απόλυτοι μπάσταρδοι» του Κουέντιν Ταραντίνο. Στο κάτω κάτω, αυτός μαζί με τον πρόεδρο, τον παλαίμαχο Ζιλ Ζακόμπ, είναι πίσω από τις επιλογές των ταινιών.

Αντιθέτως, αν και δεν ακούγεται πολύ... καλλιτεχνικό, ο μεσιέ Φρεμό σχεδόν τα έχει βάψει μαύρα για την απουσία από το λόμπι και τις σουίτες του ξενοδοχείου «Κάρλτον», των στελεχών της JP Morgan, της Citigroup, της Atticus Capital και της Texas Pacific group. Οι μισές από αυτές τις εταιρείες-κολοσσούς δεν υπάρχουν πια και οι άλλες είναι υπό κρατική επιτήρηση!

Ως εκ τούτου η Αμερική, που αγόραζε και πούλαγε ταινίες στο μεγαλύτερο κινηματογραφικό παζάρι του κόσμου, φέτος θα είναι πολύ προσεκτική με τα χρήματά της. Αυτός είναι ένας πολύ καλός λόγος για να ανησυχεί ο κ. Φρεμό, ο οποίος γνωρίζει ότι οι 53 ταινίες που θα λάβουν μέρος στο επίσημο κομμάτι του φεστιβάλ είναι απλώς το πρεστίζ και το καλλιτεχνικό προφίλ του. Ολα τα υπόλοιπα είναι οι 4.300 ταινίες που θα αναζητήσουν αγοραστές και διανομείς στις πίσω αίθουσες, στη λεγόμενη διεθνή αγορά ταινιών.

Αυτό είναι μόνο ένα μέρος της «αμερικανικής ιδιαιτερότητας» των Κανών, οι οποίες σνομπάρουν το χολιγουντιανό σινεμά, αλλά θέλουν το αμερικανικό χρήμα· οι οποίες, ακόμη, βραβεύουν με Χρυσό Φοίνικα τον Γκας Βαν Σαντ αλλά στην τελετή έναρξης προβάλλουν τον «Κώδικα Ντα Βίντσι»· οι οποίες εκτιμούν αφάνταστα τον Ντέιβιντ Λιντς αλλά περιμένουν με αγωνία και την παρουσία του Ζαν-Κλοντ βαν Νταμ, της Σάρον Στόουν, της Πάμελα Αντερσον και του Μπιλ Κλίντον.

Πώς γίνεται, κάθε χρόνο, η παντρειά όλου αυτού του γκλάμουρ και του life style με τους αδερφούς Νταρντέν, τον Νάνι Μορέτι και τον Θόδωρο Αγγελόπουλο; «Μόνο οι Γάλλοι και το χρήμα μπορούν να το κάνουν» έγραφε ο «Independent», με αφορμή την παγκόσμια πρεμιέρα, στο γαλλικό θέρετρο, της χολιγουντιανής «Συμμορίας των 13» του Στίβεν Σόντεμπεργκ, παλιού νικητή του φεστιβάλ, ο οποίος έχει γίνει πια και του... εμπορικού!

Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική βιομηχανία του θεάματος ήταν πάντα ευπρόσδεκτη στις Κάνες, και τότε που το αρνιόταν μετ' επιτάσεως, και τώρα που απλώς δεν το λέει δυνατά. Οπως φάνηκε και από εκείνο το πρωινό του Μαΐου του 1954, που ο Ρόμπερτ Μίτσαμ κάλυψε, παρουσία φωτογράφων στην Κρουαζέτ, τα στήθη της στάρλετ Σιμόνε Σίλβα, της πρώτης ωραίας που ξεγυμνώθηκε για να γίνει σταρ.

Η διάσημη φωτογραφία του Ρόμπερτ Μίτσαμ με τη στάρλετ Σιμόνε Σίλβα στην Κρουαζέτ. Η διάσημη φωτογραφία του Ρόμπερτ Μίτσαμ με τη στάρλετ Σιμόνε Σίλβα στην Κρουαζέτ. Ο τότε ισχυρός άνδρας του φεστιβάλ Ρομπέρ Φαβρ λε Μπρε έδιωξε κακήν κακώς τη Σίλβα από τις Κάνες (μετά και την αποτυχία της στο Χόλιγουντ αυτοκτόνησε), διότι οι αμερικανοί παραγωγοί μαζί με την Γκρέις Κέλι αποφάσισαν να φύγουν και να μποϊκοτάρουν το «αίσχος» των Κανών, φοβούμενοι την επιστροφή στην πατρίδα και τον κραταιό τότε Κώδικα Χέιζ.

Αγωνιώντας κυρίως για τα υπέροχα δολάρια που θα έφευγαν μαζί τους, ο Λε Μπρε ξεκίνησε αμέσως διαπραγματεύσεις για να τους πείσει να μείνουν.

Την άλλη χρονιά, που ξεγυμνώθηκε στην Κρουαζέτ η Μπριζίτ Μπαρντό, ο πρόεδρος του Φεστιβάλ δεν ενοχλήθηκε καθόλου. Δύο παραδόσεις είχαν γεννηθεί, ευνοώντας τη εδραίωση των Κανών: η παρουσία και ο πρωταγωνιστικός ρόλος των φωτογράφων και οι γυμνές στάρλετ της Κρουαζέτ, τις οποίες ανταγωνίστηκαν μεγάλα ονόματα και εξ Αμερικής, όπως η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, η Τζέιν Μάσφιλντ, η Κιμ Νόβακ, ακόμη και η Ντόρις Ντέι.

Το Χόλιγουντ είχε φτάσει στις Κάνες ήδη πριν από τον πόλεμο. Το 1939 είχαν ήδη σταλεί οι κόπιες του «Μάγου του Οζ» και του «Μόνο οι άγγελοι έχουν φτερά», μαζί με τους Μέι Γουέστ, Γκάρι Κούπερ και Νόρμα Σίρερ.

Μετά τον πόλεμο, στα πρώτα χρόνια του φεστιβάλ, το γαλλικό κράτος, για να προσελκύσει παραγωγούς και αστέρες του Χόλιγουντ αλλά και για να ανταποδώσει την οικονομική βοήθεια που λάμβανε από την Αμερική, προσέφερε πολλές διευκολύνσεις και προνόμια στους Αμερικανούς.

Οι Αμερικανοί ξανάρχονται

Μέχρι που επέτρεπε να καταπλεύσει στην παραλία των Κανών σκάφος του αμερικανικού στόλου, το οποίο διοργάνωνε και πάρτι προσκαλώντας διασημότητες, Αμερικανούς και μη, σε μίνι κρουαζιέρες στην Κυανή Ακτή.

Ηδη από το 1949, εκλεκτοί του σινεμά και του χρήματος από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού επισκέπτονταν τον Μάιο την πόλη. Ο Ορσον Ουέλς, ο Τάιρον Πάουερ, ο Ερολ Φλιν, η Νόρμα Σίρερ ήταν μόνο μερικοί από τους αμερικανούς αστέρες που βρέθηκαν στο κοσμοπολίτικο θέρετρο και ήπιαν και μια σαμπάνια πάνω στο καταδρομικό υπογράφοντας αυτόγραφα στους ναύτες.

Κάτοικοι των Κανών και ιθύνοντες του φεστιβάλ, πάντως, σταμάτησαν με διαμαρτυρίες και διαβήματα την αμερικανική στρατιωτική παρουσία επικαλούμενοι την καλλιτεχνική φύση των εκδηλώσεων!

Στην ουσία οι αμερικανοί φαντάροι έφυγαν υπό την πίεση του διπολικού κόσμου που σχηματιζόταν, ενώ οι αμερικανοί τραπεζίτες και παραγωγοί έμειναν, γιατί έπρεπε να αναπτυχθεί ο εμπορικός χαρακτήρας μιας διοργάνωσης που είχε μεν καλλιτεχνική φύση αλλά και εμπορικό σκοπό.

Οι Κάνες πάτησαν πάνω στους Αμερικανούς και οι Αμερικανοί πάτησαν πάνω στις Κάνες. Και οι δυο έκαναν τη δουλειά τους. Γι' αυτό και το Μάη του '68, ο Φαβρ λε Μπρε, επενέβη πάλι υπέρ των Αμερικανών, αρνούμενος να διακόψει τις εργασίες του φεστιβάλ, παρά τα γεγονότα του Παρισιού.

Επικαλέστηκε τον διεθνή του χαρακτήρα, που δεν έπρεπε να επηρεαστεί από μια... εσωτερική γαλλική υπόθεση! Ολοι ήξεραν, όμως, ότι δεν ήθελε να διακόψει τις εργασίες της αγοράς ταινιών και να δυσαρεστήσει τους μεγαλοπαραγωγούς του Χόλιγουντ, που έκαναν μπίζνες στα παρασκήνια.

Το φεστιβάλ διεκόπη, αλλά οι Αμερικανοί ξανάρθαν του χρόνου, φροντίζοντας να στέλνουν πάντοτε τα μεγαλύτερα αστέρια τους, συντηρώντας σιωπηρά τη μυθολογία γύρω από το μεγαλύτερο φεστιβάλ του κόσμου.

Ποτέ τα μεγάλα στούντιο δεν επιχείρησαν συστηματική διείσδυση στο διαγωνιστικό τμήμα των Κανών, έστελναν μάλιστα τις ταινίες τους να προβληθούν εκτός συναγωνισμού μόνο εάν είχαν κάνει ήδη τον κύκλο τους στις αμερικανικές αίθουσες. Διότι, από τη δεκαετία του '50, φοβόντουσαν την απόρριψη του κοινού των Κανών και το γιουχάισμα την ώρα της προβολής. Για μια ταινία που κόστιζε πολλά εκατομμύρια δολάρια εξίσου επικίνδυνες ήταν και οι επευφημίες που θα συνόδευαν τον χαρακτηρισμό της ως καλλιτεχνικής! Διότι και τα δυο, στο Ντάλας, δεν θα έκοβαν εισιτήρια...

Το Χόλιγουντ επέλεξε τον δικό του τρόπο. Αν εξαιρέσεις συμμετοχές που δεν είχαν και καμιά τύχη, όπως το υπέροχο «Λος Αντζελες Εμπιστευτικό» με την Κιμ Μπέισινγκερ το 1997, συνέχισε να σκέπτεται οικονομικά κι έκανε περίπου θεσμό τις παγκόσμιες πρεμιέρες. Μεγαλύτερη δωρεάν ή και πληρωμένη διαφημιστική καμπάνια δεν θα μπορούσε να γίνει πουθενά.

Χιλιάδες δημοσιογράφοι μεταδίδουν εικόνα, ήχο κι εντυπώσεις από την ταινία που προβάλλεται πρώτη φορά στο φεστιβάλ. Για όσους δεν θυμούνται, το «Μουλέν Ρουζ» του Μπαζ Λούρμαν, με τη Νικόλ Κίντμαν, έκανε πρεμιέρα στο 54ο Φεστιβάλ των Κανών, η «Τροία» του Βόλφγκανγκ Πίτερσεν, με τον Μπραντ Πιτ, στο 57ο, το σίκουελ του «Μάτριξ» στο 53ο, και πέρυσι έγινε χαμός με τον «Κώδικα Ντα Βίντσι».

Και η Αντζελίνα παρούσα

Εχει τόσο μεγάλη διεθνή απήχηση αυτή η διαδικασία, που ο Πίτερ Τζάκσον πρόβαλε στις Κάνες ένα εικοσάλεπτο από τον «Αρχοντα των δαχτυλιδιών» πριν καν ολοκληρωθούν τα γυρίσματα της πρώτης ταινίας της τριλογίας του.

Σε παγκόσμια πρώτη προβλήθηκε στις Κάνες το τρέιλερ του «Καρχαριομάχου», της ταινίας κινούμενων σχεδίων της Dreamwork, το οποίο συνόδευαν οι Γουίλ Σμιθ και Αντζελίνα Τζολί, που δάνειζαν τις φωνές τους στην ταινία. Και φέτος, οι Κάνες ανοίγουν με το «UP», το νέο animation της Pixar.

Οπως έγραψαν παλιά οι «Los Angeles Times», είχαν πολλούς λόγους οι Κάνες και το Λος Αντζελες να γίνουν αδελφές πόλεις, και έγιναν. Η Αμερική εξάλλου μετράει 15 Χρυσούς Φοίνικες! Ναι, κυρίως από το ανεξάρτητο σινεμά. Αλλά από εκεί δεν αλιεύει νικητές πλέον και ο θείος Οσκαρ; *

1 σχόλιο:

Titos είπε...

Εξαιρετικές, οι "Αμερικανικές" Κάνες!